W sali Sądu Okręgowego w Gdańsku odbyła się inscenizacja historycznego procesu Alberta Forstera (1902-1952), gauleitera Okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie, który odbył się w Gdańsku w 1948 roku. Rekonstrukcję procesu w ramach obchodów 100-lecia Odrodzonej Adwokatury Polskiej zorganizowała Pomorska Izba Adwokacka. Inscenizacja odtwarzająca proces Forstera została przygotowana w oparciu o zachowane akta procesowe. Na rozprawę w dniu 20 października br. przybyli uczniowie gdańskich i sopockich szkół współpracujących z Pomorską Izbą Adwokacką oraz lokalne i ogólnopolskie media. Ilość miejsc była ograniczona. Obowiązywała imienna lista obóz uczestniczących w procesie. W inscenizacji mogło uczestniczyć jedynie 100 osób.
W role sędziów wcielili się: adwokat Dariusz Strzelecki – dziekan Okręgowej Rady Adwokackiej w Gdańsku, sędzia Rafał Terlecki – prezes Sądu Okręgowego w Gdańsku oraz adwokat Andrzej Zwara – prezes Ośrodka Badawczego Adwokatury. Natomiast wszystkie pozostałe role zostały odegrane przez aplikantów Okręgowej Rady Adwokackiej w Gdańsku. Narratorem spotkania był adwokat Krzysztof Golec, przewodniczący Komisji Historycznej przy Okręgowej Radzie Adwokackiej w Gdańsku.
Inscenizacja trwała godzinę i była wycinkiem najważniejszych, zdaniem adwokatów, fragmentów z wielotomowego procesu Alberta Forstera. W spektaklu skupiono się przede wszystkim na ukazaniu działalności oskarżonego w Wolnym Mieście Gdańsku i w Bydgoszczy. Oskarżenie w kilku miejscach wspomniało o odpowiedzialności Alberta Forstera za zbrodnię w lasach piaśnickich koło Wejherowa, jednakże nie eksponowało tego faktu bardziej. Obrońca oskarżonego w swojej końcowej mowie obrończej zwrócił uwagę sędziów i publiczności, że na ławie oskarżonych zasiada człowiek, nie zaś naród niemiecki. Jego zdaniem nie należy przypisywać Albertowi Forsterowi zbrodni, których nie popełnił.
Przypomnijmy. Albert Forster, członek NSDAP i SS, został gdańskim gauleiterem na polecenie Adolfa Hitlera w 1939 roku. Do wybuchu wojny prowadził w mieście brutalną antypolską i antyżydowską politykę. Przed 1 września 1939 roku ogłosił się zwierzchnikiem Wolnego Miasta Gdańska, a później został mianowany przez Hitlera namiestnikiem Okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie. Jego zadaniem było zespolenie miasta z Rzeszą. Był odpowiedzialny za ludobójstwo Polaków i Żydów. Nie umknął sprawiedliwości. Został aresztowany przez Amerykanów w sierpniu 1946 roku i przekazany władzom polskim. Zbrodniarz stanął przed Najwyższym Trybunałem Narodowym w Gdańsku 5 kwietnia 1948 roku. Jego publiczny proces trwał do 29 kwietnia 1948 roku, kiedy to został skazany na karę śmierci.
Posiedzenia Najwyższego Trybunału Narodowego odbywały się przed budynkiem Polonii przy al. Rokossowskiego, gdzie dziś mieści się siedziba Opery Bałtyckiej przy al. Zwycięstwa. Przed budynkiem zbierały się tłumy. Na salę rozpraw można było wejść jedynie za okazaniem karty wstępu, którą uzyskiwało się w sekretariacie sądu. Na zewnątrz budynku wisiały megafony, przez które można było posłuchać procesu. Milicjanci i żołnierze chronili oskarżonego przed samosądem ludności. Alberta Forstera broniło dwóch adwokatów z urzędu Bolesław Wiącek oraz Tadeusz Kuligowski, ponieważ żaden z obrońców w Polce nie chciał podjąć się tego zadania. Najwyższy Trybunał Narodowy skazał Alberta Forstera za zbrodnie ludobójstwa i przestępstwa wojenne na karę śmierci. Karę prawdopodobnie wykonano 28 lutego 1952 roku w Warszawie w więzieniu na Mokotowie. Motywy odwlekania jego egzekucji nie zostały jednak jednoznacznie wyjaśnione. Nie jest również pewne czy rzeczywiście doszło do wykonania wyroku. Mecenas Krzysztof Golec na zakończenie spotkania stwierdził, że być może oskarżony został przekazany Sowietom i ostatnie swoje dni spędził w Związku Socjalistycznych Republik Sowieckich (ZSRS).
Na inscenizacji historycznego procesu Alberta Forstera Muzeum Piaśnickie w Wejherowie reprezentował dr Mateusz Ihnatowicz.
Udostępnij:
