Wilhelm Jan Tyszkowski urodził się 25 czerwca 1878 roku w miejscowości Raj na Ukrainie, w rodzinie Romualda Tyszkowskiego herbu Gozdawa i Karoliny z domu Jaremowicz. Tyszkowscy w wyniku powstania styczniowego w 1863 utracili swój majątek i przenieśli się do miejscowości Raj, gdzie ojciec Romualda był rządcą majątku hrabiego Potockiego w Brzeżanach. Romuald Tyszkowski zasiadał również w Radzie Powiatowej w Brzeżanach, jako przełożony obszaru dworskiego.
Wilhelm Tyszkowski. Źródło strona internetowa www.geni.com
Wilhelm Tyszkowski miał trójkę rodzeństwa: Mariana - Dyrektora Izby Skarbowej we Lwowie, Jana - podporucznika rezerwy, pełniącego funkcję starosty w Peczeniżynie i w Śniatyniu, zamordowanego w 1940 roku w Katyniu oraz siostrę Helenę - Urzędniczkę Państwową we Lwowie. Po śmierci ojca rodzina przeniosła się na stałe do Lwowa. Wilhelm w 1898 roku zdał maturę w Wyższej Szkole Realnej we Lwowie. Od 01.10.1898 roku do 25.09.1899 odbył obowiązkową służbę wojskową. Po powrocie do Lwowa Wilhelm został słuchaczem Wydziału Budownictwa Lądowego w Szkole Politechnicznej. Następnie kontynuował naukę w Szkole Sztuki i Przemysłu w Wiedniu.
Wilhelm Tyszkowski był dwukrotnie żonaty. Pierwsza żona Zofia była córką lwowskiego architekta Ignacego Winiarza. Para ślub wzięła 05.10.1907 roku w kościele pod wezwaniem św. Marii Magdaleny we Lwowie. Małżeństwo doczekało się dwójki dzieci: córki Apolonii urodzonej w 1908 roku i syna Mieczysława urodzonego w 1912 roku.
Pracę zawodowa Wilhelm rozpoczął w 1907 roku pracując jako nauczyciel - asystent rysunku w najmłodszych klasach Wyższej Szkoły Realnej we Lwowie, której był absolwentem. Po zdanym w 1912 roku egzaminie nauczycielskim, rozpoczął pracę w Stanisławowie. Pracował równolegle w Wyższej Szkole Realnej i w Prywatnym Gimnazjum Żeńskim w Stanisławowie.
Równocześnie z karierą nauczycielską, Wilhelm Tyszkowski rozwijał się jako artysta malarz. Był Członkiem Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych we Lwowie. W 1910 roku uczestniczył w Powszechnej Wystawie Sztuki Polskiej we Lwowie, prezentując obraz pod tytułem „Portret p. W.”. W kolejnych wystawach prezentował również portrety, w których z czasem się wyspecjalizował: w 1910 roku „Portret panny K.”, a w 1911 obraz zatytułowany „Portret panny”. Sytuacja społeczno-polityczna w kraju spowodowała, że Wilhelm Tyszkowski w kwietniu 1915 roku został powołany do wojska. W dniu 13 grudnia 1915 roku został zwolniony ze służby ze względu na słaby stan zdrowia. Niewiele wiadomo o tym okresie życia Tyszkowskiego, niewątpliwie czas ten musiał być trudny dla jego rodziny. Nauczyciele z powodu wojny nie otrzymywali przecież przez wiele miesięcy wynagrodzenia. Dodatkowo w nagle zmarła żona Wilhelma - Zofia, pozostawiając go z dwójką małych dzieci.
W 1916 roku Wilhelm został przeniesiony do Tarnobrzegu, gdzie pracował w tamtejszym gimnazjum męskim. W mieście tym poznał drugą żonę Stanisławę, urodzoną w 1898 roku. Tam też urodził się w 1919 roku pierwszy syn małżeństwa - Bogusław, który zmarł w wieku dwóch lat. Kolejne dzieci pary Maria, Irena i Stanisław urodziły się już w Wejherowie, gdzie w kwietniu 1920 roku przeniesiono Wilhelma służbowo.
Był jednym z pierwszych polskich nauczycieli Państwowego Gimnazjum męskiego w Wejherowie. W pierwszych latach nauczał oprócz rysunku odręcznego również geografii, historii, kaligrafii a także języka polskiego. Był ponadto opiekunem dojeżdżającej młodzieży. Za czasów dyrektora Wilhelma Urbanickiego sprawował funkcję pomocnika kancelarii dyrektora. Rodzina Tyszkowskich zamieszkała w Wejherowie przy ul. Dworcowej, a następnie ul. Jana III Sobieskiego w okolicy Rynku. W swoim domu prof. W. Tyszkowski zgromadził bogatą bibliotekę ok. 300 woluminów, oraz liczny zbiór obrazów, wśród których posiadał dzieła Teodora Axentowicza i Władysława Skoczylasa. Malarstwo W. Tyszkowskiego to głównie portrety, krajobrazy, w tym nadmorskie - mariny, kwiaty oraz dzieła o treściach religijnych. W swojej twórczości chętnie uwieczniał też okolicę Wejherowa. Twórczość Wilhelma Tyszkowskiego cenił też Burmistrz miasta Wejherowa Teodor Bolduan, dla którego wykonywał pamiątkowe księgi i dyplomy. Jego prace były również ofiarowywane m.in. Marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu i Premierowi II Rzeczypospolitej.
Fotografia: Zdjęcie maturzystów z 1934 roku wraz z nauczycielami Gimnazjum wejherowskiego. W. Tyszkowski siedzi 3 od lewej. Źródło red. S.Janke, "W 150. rocznicę powstania szkoły. Gimnazjum i liceum w Wejherowie". Wejherowo 2007
W Wejherowie Wilhelm rozwijał w pełni swój talent malarski. Wykonał m.in. zbór portretów królów polskich do auli Gmachu Gimnazjum Męskiego w Wejherowie, który niestety nie zachował się do czasów współczesnych. Artysta malarz Wilhelm Tyszkowski zapraszany był do udziału w różnorodnych ogólnopolskich wystawach malarskich. W Wejherowie również odbywały się jego indywidualne wystawy m.in. w 1923, 1926, 1935 i 1937 roku. Był cenionym malarzem, o czym świadczy fakt, że jego obrazy chętnie kupowali kolekcjonerzy ogólnopolscy oraz okoliczna inteligencja.
Wilhelm Tyszkowski zajmował się w Wejherowie także tworzeniem scenografii do przedstawień teatralnych. Sam również kilka sztuk teatralnych wyreżyserował, w tym komedię Michała Bałuckiego „Radcy pana radcy”. Jego żona Stanisława również udzielała się w życiu kulturalnym miasta, występując z recytacją wierszy na apelach i wieczorkach patriotycznych.
Fotografia: Przedstawienie w sali Prusińskiego "Hanka sa żeni" w 1933 roku. W. Tyszkowski siedzi 1 od prawej. Źródło red. S.Janke, "W 150. rocznicę powstania szkoły. Gimnazjum i liceum w Wejherowie". Wejherowo 2007
W momencie wybuchu II wojny światowej Wilhelm Tyszkowski był już emerytowanym nauczycielem, przeniesionym w stan spoczynku w 31.08.1938 roku, z ugruntowaną pozycją jako malarz. Niemcy aresztowali prof. Wilhelma Tyszkowskiego 09 listopada 1939 roku, rodzina jego została wypędzona z mieszkania i pozbawiona cennego księgozbioru oraz kolekcji obrazów.
Wilhelm Tyszkowski wraz z pozostałą inteligencją pomorską i działaczami patriotycznymi, został zamordowany przez Niemców jesienią 1939 roku w lasach Piaśnicy koło Wejherowa.
Udostępnij:
