Teodor Bolduana

11.01.2021

Teodor Bolduan urodził się 11 stycznia 1902 roku w Kościerzynie. Jego ojcem był Ryszard Bolduan, a matką Rozalia z domu Borzyszkowska. Ojciec pochodził z rodziny protestanckiej. Przed ślubem z Rozalią, która była Kaszubką, przyjął chrzest w kościele katolickim. Małżeństwo miało siedmioro dzieci.


http://muzeumpiasnickie.pl/images/M5O745v8p0j0r1m6b1S073b6j928R754.jpg

Teodor Bolduan w latach 1908-1915 uczęszczał do szkoły powszechnej w Kościerzynie, w której językiem wykładowym był wówczas język niemiecki.

W wieku 13 lat podjął pracę w sklepie, jako pomocnik kupiecki, aby opłacić naukę w szkole. W tym samym czasie uczęszczał do dokształcającej szkoły przemysłowej, którą ukończył w 1919 roku ze specjalizacją w zakresie księgowości i stenografii. W czasie wojny polsko-bolszewickiej służył w wojsku polskim w II Batalionie Wartowniczym w Toruniu, gdzie przydzielono mu funkcję pisarza w biurze kompanii. Z powodów zdrowotnych został zwolniony ze służby. W 1920 roku wrócił do rodzinnej Kościerzyny i rozpoczął pracę w Starostwie Powiatowym. W okresie tym ukończył również kurs administracji w Instytucie Samorządu Krajowego.

W dniu 09 czerwca 1928 roku w Niedamowie, Teodor Bolduan ożenił się z Marią z domu Gniot, z którą doczekał się dwóch synów: Rajmunda - urodzonego 1929 roku i Tadeusza - urodzonego w 1930 roku.

W 1931 roku Bolduan został przeniesiony do pracy w Pomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Toruniu, gdzie pracował, jako osobisty sekretarz wojewody Wiktora Lamota. W tym czasie często bywał na Pomorzu i towarzyszył wojewodzie w oficjalnych spotkaniach. W swojej pracy dał się poznać, jako osoba bardzo pracowita, sumienna i ambitna. W dniu 01 listopada 1932 roku kolejny wojewoda pomorski Stefan Kirtiklis, mianował Teodora Bolduana wicestarostą morskim, a już rok później komisarycznym burmistrzem miasta Wejherowa. Następnie w 1934 roku uchwałą Rady Miasta Teodor Bolduan objął stanowisko burmistrza miasta Wejherowa. Funkcję tę pełnił nieprzerwanie do wybuchu II wojny światowej.

Celem Teodora Bolduana, jako burmistrza, była rozbudowa infrastruktury miejskiej - adekwatnie do potrzeb mieszkańców, dążenie do przekształcenia Wejherowa w miasto o charakterze uzdrowiskowo - wypoczynkowym oraz pomoc ubogim mieszkańcom miasta. W trakcie swojego urzędowania burmistrz uporządkował finanse miasta, co umożliwiło przeprowadzenie w Wejherowie szeregu bardzo ważnych inwestycji.

Pod rządami burmistrza Teodora Bolduana rozbudowano sieć wodociągowo-kanalizacyjną, a główne ulice otrzymały nowoczesną, betonową nawierzchnię i elektryczne oświetlenie. To z jego inicjatywy utworzono również osiedle około 100 domków robotniczych w dzielnicy Wejherowo-Śmiechowo, dzięki czemu kilkadziesiąt niezamożnych rodzin uzyskało stały dach nad głową. W Wejherowie z inicjatywy burmistrza zbudowano również dwa korty tenisowe oraz plac gier i zabaw. W 1939 roku ukończono budowę miejskiej pływalni, czyli basenu wraz z plażą o wymiarach olimpijskich. Dzięki działalności burmistrza Teodora Bolduana Wejherowo stało się miastem nowoczesnym, atrakcyjnym dla mieszkańców oraz przyjezdnych gości.

Teodor Bolduan był czynnym i zaangażowanym na wielu polach społecznikiem. Pełnił funkcję sekretarza Związku Miast Polskich. Był także prezesem zarządu oddziału PCK w Wejherowie. Oddział ten otworzył i prowadził ośrodek zdrowia, z którego korzystali przede wszystkim najbiedniejsi mieszkańcy miasta. Burmistrz Bolduan pełnił również funkcję prezesa Ochotniczej Straży Pożarnej, był członkiem Bractwa Kurkowego i Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Proponowano mu także kandydowanie w wyborach do Sejm II RP z ramienia Obozu Zjednoczenia Narodowego, jednak propozycji nie przyjął.

Dynamiczną działalność burmistrza Teodora Bolduana dramatycznie przerwała II wojna światowa, której wybuch przewidywał i do której przygotowywał miasto. Przed wkroczeniem wojsk niemieckich do Wejherowa Teodor Bolduan udał się do Gdyni celem przekazania dokumentów urzędowych Komisariatowi Rządu. W dniu 13 września 1939 roku został aresztowany przez Niemców i osadzony w siedzibie Gestapo na Kamiennej Górze, gdzie przetrzymywano go kilka tygodni. Następnie przewieziono go do wejherowskiego więzienia i poddano brutalnym przesłuchaniom. Zasłużonego dla mieszkańców burmistrza Niemcy zakuli w kajdany i zmusili do sprzątania ulic miasta – tak opisywali to świadkowie ówczesnych wydarzeń.

W połowie października 1939 roku burmistrz Teodor Bolduan został rozstrzelany przez Niemców w lesie pod Zamkową Górą koło Wejherowa. Miał zaledwie 37 lat.

Podobnie jak ofiary w Piaśnicy i innych miejscach na Pomorzu, burmistrz Teodor Bolduan zginął zamordowany w ramach tej samej, wcześniej zaplanowanej Intelligenzaktion - akcji eliminacji polskich warstw przywódczych, którą Niemcy konsekwentnie realizowali zaraz po wkroczeniu do Polski w 1939 roku.

Po wojnie początkowo sądzono, że burmistrz zginą w Piaśnicy. W 1946 roku okazało się jednak, że właściciel restauracji w Wejherowie Schumann w 1939 roku dowiedział się bezpośrednio od pijanych gestapowców o miejscu zbrodni na burmistrzu Bolduanie i oznaczył je na drzewie inicjałami TB. Dzięki temu w 1946 roku odnaleziono szczątki burmistrza. Grób Teodora Bolduana znajduje się w jego rodzinnym mieście Kościerzynie.


Udostępnij:

Komunikat. Wykorzystujemy pliki cookies, aby nasz serwis lepiej spełniał Państwa oczekiwania. Można zablokować zapisywanie cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki. [x] ZAMKNIJ